Website
Inleiding
GEDCOM en consistency checks
Living Flags
Verwantschap volgens Nederlands recht
Consanguinity
Modificaties Genealogica Grafica
Inleiding
Deze website is gemaakt met het Nederlandse programma Genealogica Grafica van Tom de Neef. Dit programma maakt een grafische presentatie van een kwartier- of parenteelstaat (diagram), een tekstvak met een uitgebreide gegenereerde tekst per individu of per paar en een namenlijst. Deze drie onder-
delen zijn onderling gelinkt.
Het programma gebruikt hiervoor een GEDCOM-bestand. GEDCOM staat voor GEnealogical Data COMmunication en is de standaard om genealogische gegevens uit te wisselen tussen computertoepassingen via normale tekstbestanden. Deze standaard is ontwikkeld door The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints, de Mormonen. De laatste officiële versie is van 1999 (versienummer 5.5.1, formeel een draft version) en er is onderhand nogal wat kritiek op. Echter, als alleen die onderdelen worden gebruikt waar geen discussie over is, dan werkt het prima. Alles wat ter discussie staat en wat ik toch wil vermelden of waar GEDCOM niet in voorziet, neem ik op in voetnoten.
GEDCOM en consistency checks
Met behulp van queries en modules in MS Access maak ik specifieke selecties, aangevuld met de tag-informatie die nodig is voor het GEDCOM-bestand. Deze selecties worden opgeslagen als tekstbestanden die in MS Word worden geïm-
porteerd, samengevoegd en verder bewerkt met soms zeer gecompliceerde macro’s. Met verschillende programma’s controleer ik het GEDCOM-bestand op consistentie.
Met Genealogica Grafica kunnen niet alleen websites gemaakt worden, maar ook zeer nauwkeurige consistency checks worden uitgevoerd. Het kan niet anders dan dat een database met 21.858 personen fouten bevat: typefouten in datums, verwisselingen, onjuiste koppelingen tussen personen enz. Soms zijn typefouten gemaakt door instellingen bij het online zetten van hun archieven. Deze fouten komen alleen boven water door bestudering van de originele docu-
menten, die nu ook vaak als scans online zijn in te zien.
Verder bewijst dit programma goede diensten bij het controleren en aanpassen van de volgorde van kinderen binnen een gezin. In mijn database hanteer ik een logische volgorde, te beginnen met het gezinslid uit de kwartierstaat, daarna volgen de andere gezinsleden in chronologische volgorde. In het GEDCOM-bestand zie ik liever alle gezinsleden in chronologische volgorde. Als voorbeeld
het gezin waarin ik geboren ben:
• De logische volgorde in mijn database is: [2] Jan, [2.1] Ada, [2.2] Thijs,
[2.3] Dick, [2.4] Anja.
• De chronologische volgorde in het GEDCOM-bestand wordt: [2.1] Ada,
[2.2] Thijs, [2] Jan, [2.3] Dick, [2.4] Anja.
Het sorteerprogramma van Diedrich Hesmer, onderdeel van zijn Gedcom Service Programme, haalt er vaak nog wat fouten uit. Nadeel van dit programma is, dat alle gezinsleden zonder geboortedatum vooraan geplaatst worden. Gezinsleden zonder geboortedatum heb ik zelf al in een volgorde gezet die mij aannemelijk lijkt, dus daaraan moet niets veranderd worden. De fouten die nog gevonden worden, corrigeer ik handmatig.
GED-inline van Nigel Munro Parker en VgedX van Tim Forsythe zijn twee online validators die de GEDCOM-syntaxis controleren. Forsythe heeft met Bonkers ook nog een tool om de consistentie van datavelden te controleren.
Genealogie Online is de Nederlandse genealogische website van Bob Coret. Als je een stamboom plaatst op zijn website, worden uitgebreide consistency checks uitgevoerd, waaronder een interessante controle op precies dezelfde voornamen binnen één gezin terwijl die gezinsleden op een bepaald moment tegelijkertijd in leven zijn. Een dergelijke situatie komt misschien wel eens voor, maar is zeker niet algemeen en duidt meestal op een fout. Tamura Jones beschreef dit probleem in 2009. Dezelfde controle is ook te vinden bij Tim Forsythe. Ik heb de check nog niet uitgevoerd, maar zal dat zeker doen zodra ik een recente en complete GEDCOM heb.
Living Flags
Publicatie op internet vereist een zorgvuldige omgang met de privacy. Personen volledig uit de stamboom verwijderen als ze nog in leven zijn of in leven zouden kunnen zijn, vind ik wat ver gaan. Mij lijkt het voldoende als precieze datums, plaatsnamen, beroepen en de informatie in noten verwijderd worden. Beperking tot de vermelding van namen, gebeurtenissen, jaartallen en relaties biedt naar mijn mening voldoende bescherming van de privacy. Mocht iemand hiermee niet kunnen instemmen, dan verwijder ik op verzoek onmiddelijk zijn of haar naam van de website.
Om privacy-gevoelige informatie uit het GEDCOM-bestand te verwijderen, gebruik ik het programma Family Historian.
Als van een persoon geen overlijdens- of geboortedatum bekend is, kan vaak aan de hand van de gevens van broers, zusters en ouders toch bepaald worden of iemand mogelijk nog in leven is of overleden. Eventueel kan nog verder teruggegaan worden naar de generatie van grootouders, overgrootouders of nog verder. Family Historian biedt de mogelijkheid om ingenieuze queries te schrijven waarmee ik systematisch living flags bepaal. Aan de hand van de living flags verwijder ik handmatig de privacy-gevoelige informatie.
Verwantschap volgens Nederlands recht
Op deze website worden twee manieren gehanteerd voor het weergeven van verwantschap: de Nederlandse manier en zoals gebruikelijk in Engelstalige landen.
De gradentelling wordt in het Nederlands burgerlijk recht toegepast volgens een aan het Romeinse recht ontleend stelsel.
De graad van bloedverwantschap in rechte lijn wordt bepaald door het getal der geboorten die de bloedverwantschap hebben veroorzaakt. Hierbij telt een erkenning, een gerechtelijke vaststelling van het vaderschap of een adoptie als een geboorte.
De graad van bloedverwantschap tussen twee personen in de zijlijn wordt gevonden door het totaal aantal geboorten te tellen, eerst van de ene persoon naar de eerste gemeenschappelijke voorouder, en vervolgens van de gemeen-
schappelijke voorouder naar de andere persoon (dubbeltelling). Deze manier van tellen levert een getal op. Voor aanverwanten (partners) neem ik dit getal over met een min-teken ervoor.
In Frankrijk en België hanteert men de regels volgens het canoniek recht (kerkelijk recht). Dat gaf tot 1983 een geheel andere gradentelling: bij twee personen in zijlijn leverde de langste lijn naar de gemeenschappelijke voorouder het aantal verwantschapsgraden op (enkeltelling). In 1983 is het kerkelijk recht herzien, waarbij de gradentelling in het kerkelijk recht gelijk getrokken is met de telling in het burgerlijk recht.
Consanguinity
Amerikaanse of Engelse genealogieprogramma’s berekenen bloedverwantschap (consanguinity) op een andere manier. Het resultaat in graden is uiteindelijk hetzelfde, maar de manier waarop bloedverwantschap in een tabel is onder-
gebracht en de benaming van de verwanten verschilt volledig.
• In rechte lijn wordt vanaf achterkleinkinderen (great grandchildren) en overgrootouders (great grandparents) steeds een extra “great” toegevoegd, bijvoorbeeld: great-great grandchild, great-great-great grandchild enz. Verkort wordt dit weergegeven als: great (2x) grandchild, great (3x) grandchild enz.
Ik gebruik op deze website de schrijfwijze die RootsMagic hanteert: second great grandchild (2nd great grandchild), third great grandchild (3rd great grandchild) enz.
• In zijlijn worden great grandnephews, great grandnieces, great granduncles en great grandaunts op dezelfde manier behandeld.
Overigens blijft in het Nederlands alles vanaf achterneef (grandnephew) en achternicht (grandniece) achterneef en achternicht genoemd worden. Achter-achterneef, achter-achternicht enz. kennen we niet in het Nederlands. Wel volle achterneef of volle achternicht, om deze te onderscheiden van achterneven en achternichten verderop in de stamboom.
Op menige genealogische website circuleren lijsten met de meest ingenieuze benamingen van directe voorouders en verwanten in zijlinie. Ik heb ze ook gebruikt in een grijs verleden, maar zij hebben geen officiële status en ben erop teruggekomen.
De benaming van de oudste voorouder die ik ben tegengekomen zou zijn: hoogopperaartsvooredelstamoudbetovergrootouder of, met koppeltekens ertussen, hoog-opper-aarts-voor-edel-stam-oudbetovergrootouder. Deze voorouder leefde 513 generaties geleden. Bij 3 generaties per eeuw, is dat ruim 17.000 jaar geleden. Dat is in de tijd dat de grotten van Lascaux en Altamira werden beschilderd. Er zijn nooit genealogische bronnen in de vorm van grottekeningen aangetroffen.
• Alle verdere verwanten in zijlijn worden cousins genoemd, zowel beneden als boven de proband. Horizontaal krijgen zij een volgnummer: first cousin (1st cousin), second cousin (2nd cousin), third cousin (3rd cousin) enz.
• Verticaal in zijlijn krijgen de cousins een toevoeging die aangeeft hoeveel generaties zij van de proband verwijderd zijn, zowel beneden als boven de proband: 1st cousin once removed, 1st cousin twice removed, 1st cousin 3 times removed enz.
• Voor partners komt RootsMagic met de melding: not related by blood.
Family Historian gebruikt een extra toevoeging, die ik op deze website over-
neem: 7th cousin 3 times removed's wife, 6th cousin 5 times removed's husband.
• In onderstaande tabel zijn de graden van bloedverwantschap aangegeven met rode cijfers.
Klik op de afbeelding voor een vergroting.
Ik gebruik Family Historian om verwantschapsgraden te berekenen. Standaard doet dit programma dat op de Engelse manier. Een door mij geschreven query voert ook de Nederlandse berekening uit.
Modificaties Genealogica Grafica
De HTML-code die Genealogica Grafica genereert, pas ik ingrijpend aan om de website geheel naar eigen wens in te richten. Specifieke HTML-code wordt in het GEDCOM-bestand opgenomen met behulp van modules in MS Access. Nadat het GEDCOM-bestand met Genealogica Grafica in HTML-code is omgezet, worden met macro's in MS Word bewerkingen uitgevoerd en codes op de juiste plaats gezet. Veel gebeurt met modules en macro's, maar er blijft nog genoeg over om met de hand te doen. Het geheel is omslachtig en bewerkelijk, maar het resultaat telt. Dit zijn de aanpassingen:
• De titelbalk met de knoppen:
– Marit (terug naar kwartierstaat Marit);
– Proband (binnen de parenteelstaat terug naar de proband);
– Outline (een verkleind diagram ter oriëntatie);
– Chart (van de outline terug naar het volledige diagram);
– Home (terug naar de homepage);
– GEDCOM (downloaden zipbestand met GEDCOM van betreffende kwartier-
of parenteelstaat).
Op termijn zal er nog een knop komen met uitgebreide informatie over de betreffende kwartier- of parenteelstaat (bronnen, dankbetuigingen, foto's, familiearchief enz.). De knoppen veranderen van kleur als ze beschikbaar zijn.
• Links tussen kwartierstaat en parenteelstaat, zodat met een muisklik
geschakeld kan worden tussen de verschillende diagrammen:
– door in het diagram te klikken op een naam, verschijnt in het tekstvak de
bijbehorende persoonsinformatie;
– door in het diagram te klikken op een donker gekleurd naamvak, wordt
geschakeld naar de betreffende parenteel;
– door in de titelbalk te klikken de knop Marit, wordt teruggeschakeld naar de
kwartierstaat van Marit.
• Uitgebreidere links tussen tekstveld en zoeklijst, zodat heen en weer
geschakeld kan worden:
– door in de zoeklijst te klikken op een naam, verschijnt in het tekstvak de
bijbehorende persoonsinformatie;
– door in het tekstvak te klikken op de naam, verplaatst het diagram naar de
betreffende persoon (zijn of haar naam is te vinden in de eerste regel van
het diagram);
– door in het tekstvak te klikken op het referentienummer, verplaatst de
zoeklijst naar de betreffende persoon (zijn of haar naam is te vinden in de
eerste regel van de zoeklijst).
• De informatie in de tooltips in de diagrammen.
• Kleuren in de zoeklijst:
– rood voor directe voorouders;
– blauw voor familie in zijlijn;
– groen voor aanverwanten;
– grijs voor not related.
• Extra kolommen in de zoeklijst:
– tijdindicatie (jaartal geboorte, doop, trouwen, overlijden of begraven — één
keuze, indien beschikbaar, in deze volgorde);
– referentienummer;
– verwantschap volgens de Nederlandse telling;
– verwantschap zoals gebruikelijk in Engelstalige landen.
• Genealogica Grafica neemt alleen de eerste noot over; ik wil graag alle noten zien. Daartoe verzamel ik alle noten in één nootveld dat door Genealogica Grafica keurig als zogenaamd eerste noot wordt overgenomen. Vervolgens moet dit nootveld in de HTML-code met de hand gesplitst worden en een verwijzing geplaatst worden achter de persoon voor de verzamelde persoonlijke noten (de noten bij naam, persoon, geboorte, doop, overlijden, begraven) en een verwijzing achter het huwelijk of partnerschap voor de verzamelde familienoten (de noten bij huwelijk/partnerschap en adressen). Dit is een tijdrovende en gecompliceerde klus.
NB: De noten bij aanverwanten en niet-gerelateerden zijn niet opgenomen, dat zou nog veel ingewikkelder worden. Deze noten zijn wel te vinden in het GEDCOM-bestand dat te downloaden is onder de GEDCOM-knop.